Ryokan - Nhà trọ truyền thống Nhật Bản

Ở Nhật có một câu thành ngữ: “Go ni itte wa go ni shitagae”, có thể hiểu là “nhập gia tùy tục”. Bước vào một ryokan, bạn sẽ được trải nghiệm một không gian riêng, tách biệt hẳn với thế giới bên ngoài. Giờ mở cửa đón khách phổ biến nhất ở các ryokan là 3 giờ chiều…

Một ryokan là một dạng nhà trọ truyền thống Nhật Bản có từ thời Edo. Đặc điểm chung của các ryokan là những căn phòng trải chiếu tatami, nhà tắm chung và trang phục truyền thống. Ngày nay, đến với cố đô Kyoto, bạn có thể thấy được hình ảnh các ryokan như một biểu trưng của văn hoá Nhật.

Nhắc đến ryokan thì không thể không nhắc đến okami, bà chủ nhà trọ, hay “okami-san” như các du khách vẫn gọi. Okami chính là người đảm nhận vai trò trung tâm trong các hoạt động hàng ngày của một ryokan, chịu trách nhiệm mọi thứ từ đón khách đến quản lý mọi hoạt động lớn nhỏ. Vì thế, công việc này thường được nối tiếp giữa các thế hệ trong gia đình, từ mẹ sang con gái. Và nếu như không có con gái thì vai trò này sẽ được chuyển giao cho con dâu. Trong một ryokan điển hình, bạn có thể thấy cả 3 thế hệ: oo-okami (okami đời trước), okami, và waka-okami (cô chủ tương lai). Waka-okami không quản lý ryokan mà sẽ theo sát okami để học việc, tự chuẩn bị cho mình những kỹ năng cần thiết để đảm nhận vai trò của okami trong tương lai.

Và tất nhiên, bạn cũng không thể bỏ qua vai trò không kém phần quan trọng của các cô phục vụ phòng mặc kimono: "Nakai-san". Họ là những người trực tiếp chịu trách nhiệm chăm sóc khách trọ. Với các ryokan có quy mô nhỏ, nakai đảm nhận mọi việc từ dẫn khách vào phòng nghỉ, chăm sóc chu đáo cho họ đến khi tiễn khách lên đường. Các du khách chọn ryokan làm nơi dừng chân không chỉ vì sự phục vụ chu đáo ở nơi này mà còn vì đến với ryokan, họ có cơ hội cảm nhận những nét đặc trưng của văn hoá truyền thống Nhật Bản.

Ở Nhật có một câu thành ngữ: “Go ni itte wa go ni shitagae”, có thể hiểu là “nhập gia tùy tục”. Bước vào một ryokan, bạn sẽ được trải nghiệm một không gian riêng, tách biệt hẳn với thế giới bên ngoài. Giờ mở cửa đón khách phổ biến nhất ở các ryokan là 3 giờ chiều, nhưng ngay từ lúc 2 giờ mọi thứ đã được sắp đặt chu đáo để chuẩn bị đón các vị khách mới. Bước vào cửa, bạn sẽ được chào đón bởi tất cả các nhân viên xếp hàng dọc theo lối vào, dẫn đầu là Okami-san. Mỗi khi có khách bước vào, mọi người sẽ đồng loạt cúi đầu chào. Nghi thức này gọi là eshaku, thể hiện sự tôn trọng đối với khách trọ.

Sau khi đăng ký, du khách sẽ được dẫn vào sảnh ngoài, nơi bạn có thể chìm đắm trong không gian thư thái của tiếng nước chảy hay những giai điệu nhẹ nhàng của đàn koto sau một chuyến đi dài. Trong khi đó thì hành lý sẽ được đưa vào phòng trước khi nakai-san dẫn tất cả đi tham quan nhà trọ trên đường tới phòng riêng mỗi người.

Khách ở ryokan thường được chuẩn bị sẵn các bộ yukata với đủ kích cỡ phù hợp với người mặc. Theo truyền thống, giày dép phải được cởi ra trước khi bước vào trong nhà, vì thế nếu đến trọ ở một ryokan, bạn sẽ được yêu cầu bỏ giày dép đi đường và dùng dép đi trong nhà trước khi vào trong. Và nếu các hành lang ở ryokan trải chiếu tatami thay vì dùng sàn gỗ thì bạn chỉ được phép đi chân không mà không được dùng giày dép gì cả.

Các phòng ở ryokan đều thiết kế theo kiểu washitsu với kiển trúc truyền thống, trần và cột toàn bằng gỗ, sàn nhà trải chiếu tatami. Ở giữa phòng là một chiếc bàn thấp gọi là zataku với những chiếc ghế zaisu không có chân, trên trải đệm zabuton. Với các phòng cao cấp, bên cạnh zaisu còn có thêm các tay vịn kyosoku. Các cửa sổ thường rất lớn nên bạn có thể dễ dàng ngồi trong phòng tận hưởng khung cảnh thiên nhiên bên ngoài. Và nếu ánh nắng quá gay gắt thì cũng đừng lo, các cửa shoji làm từ gỗ và giấy sẽ khiến ánh sáng dịu hơn.

Từ trong phòng, nếu muốn bước ra vườn, bạn phải đi qua một khoảng sàn gỗ là engawa, nơi bạn sẽ tìm được một đôi geta hay zori để đi ngoài vườn. Nhiều ryokan bài trí vườn theo kiểu karesansui, hoàn toàn không dùng nước mà chỉ có những đường vân tượng trưng trên đất.

Nhật Bản nổi tiếng với các onsen, suối nước nóng. Vì lẽ đó, khách trọ ở các ryokan gần suối nước nóng sẽ có cơ hội thư giãn trong các rotenburo, khu tắm nước nóng ngoài trời. Nếu không, bạn vẫn có cơ hội tham quan nhà tắm công cộng, một nét đặc trưng của văn hoá Nhật Bản.

Sống trong ryokan cũng có nghĩa là bạn sẽ được thưởng thức những bữa ăn theo thực đơn truyền thống washoku, với mỗi món ăn là một tác phẩm nghệ thuật thực sự. Vào cuối ngày, nằm trên những tấm futon trải trên sàn, du khách sẽ có thời gian nghỉ ngơi trước khi tiếp tục cuộc hành trình vào ngày hôm sau.

sưu tầm